De laatste tijd horen we steeds meer over de Armeense kwestie. Zowel in de Nederlandse als in de buitenlandse media wordt de kwestie vooral gebruikt om de Turken te beschuldigen van massamoord op de Armeniërs. Dit jaar wordt de 100ste jaar op de gebeurtenis van 1915 herdacht en krijgt deze zaak hierdoor extra aandacht. Echter is er tot op heden nooit geluisterd naar de Turken, of mensen die in die tijd hebben geleefd of wetenschappers en historici die de genocide tegenspreken. Hierdoor is een rechtvaardige en objectieve uitspraak nooit mogelijk en blijft het altijd een politieke middel.
Dit gedrag van de pers doet me herinneren aan de discussie tussen mij en een mede-student op de universiteit. Hij hield vast dat er sprake is van een genocide. Ik gaf enkele voorbeelden over de gebeurtenissen in het district waar mijn grootouders leefden, waar destijds duizenden Armeniërs woonden. Na de WO I werd in 1919 het district ‘Maraş’ namelijk bezet door het Engelse leger. Deze droegen het land over aan de Fransen. Armeniërs in het oosten van het Ottomaanse Rijk hadden al langer het idee om een “Groot Armenië” te stichten. Hiervoor hadden ze in eerdere jaren steun gevraagd en gekregen van de Russen (in het noordoosten van het land). In Maraş kregen ze op een vergelijkbare manier steun van het Franse leger. Armeniërs werden bewapend door de Fransen en hielden samen de ‘wacht’ op de straat. Turkse (Ottomaanse) soldaten waren wel aanwezig, maar door het verliezen van de oorlog kwamen ze onder controle te staan van de bezetters en konden niets voor de veiligheid van de bevolking betekenen. De bezetters en de bewapende Armeniërs zorgden voor verontrusting binnen de Turkse gemeenschap door onzorgvuldige handelingen (zoals het lastig vallen van vrouwen, beledigingen van Turken en mishandelingen van onschuldige mensen). Uiteindelijk heeft deze verontrusting geleid tot meerdere gevechten tussen de groepen. Armeniërs vielen met de steun van Fransen Turken aan, ongeacht of ze vrouwen, kinderen of ouderen waren. Turken hadden zich hiertegen verzet en vormden een burgerlijke tegenbeweging. Zonder de hulp van het leger kwam het Turkse volk tot overwinning tegen de bezetters en tegen hun Armeense assistenten. Dit was pijnlijk, omdat de Turken en Armeniërs eigenlijk jarenlang buren waren en nauwe contacten hadden met elkaar, maar nu het wederzijdse vertrouwen definitief was verbroken. Samen met de Fransen trokken ook de Armeniërs weg uit het land. De Nederlandse pers schrijft in haar recente nieuwsartikelen heel vriendelijk dat Armeniërs en Fransen een speciale band met elkaar hebben. Nu weet u dus hoe die banden zijn ontstaan. En u weet nu ook dat er in 1919 nog genoeg Armeniërs leefden om een strijd aan te gaan met de Turken (in tegenstelling tot de uitspraken over het jaar 1915 waarin de ‘genocide’ plaatsgevonden zou hebben en dus in de latere jaren geen Armeniërs meer zouden leven). Overigens is bijvoorbeeld Kerkor (Kirk) Kerkorian, een beroemde miljardair in Californië, afkomstig uit Maraş. Vele Armeniërs hebben uit eigen veiligheidsoverwegingen het land samen met de bezetters verlaten. Momenteel leven er ruim 7 miljoen Armeniërs buiten Armenië (bron: Armenia Diaspora). In Turkije leven er nog steeds veel mensen met een Armeense komaf. Sommige (in het westen van het land) laten dit ook blijken, maar sommigen hebben hun identiteit verborgen. Zo leven er in de dorpen van Maraş zogenaamde Alevitische Koerden. Qua fysiek en levenswijze vertonen de meeste van deze groepen geen banden met noch de Koerden als de Alevieten. Een Aleviet die de Profeet Muhammed vervloekt en als vijand ziet, is praktisch onmogelijk. Maar dit gebeurt wel in deze dorpen. Het vermoeden dat deze mensen van Armeense afkomst zijn, is met een onderzoek van Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu (ex-voorzitter Turkse Historische Vereniging) ook bevestigd. Een andere bevestiging hiervan zou kunnen zijn dat de strijders van de terreurbeweging PKK, die pleit voor een marxistische Koerdistan, voornamelijk bestond uit Armeniërs. De PKK wordt ook beschouwd als een opvolger van de terroristische ASALA (Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia), die tevens een marxistisch-leninistisch ideologie hanteerde en aanslagen heeft gepleegd op tientallen Turkse diplomaten in verschillende landen. De student die dit allemaal aanhoorde zei nog steeds: “dat kan, maar de genocide heeft toch plaatsgevonden”. Ik reageerde tenslotte: “think out of the box. Deze gebeurtenissen zijn geen eeuw oud. Onze grootouders hebben in die tijd geleefd. Jij kunt ze met je gebrekkige kennis niet bestempelen als leugenaars. In dit hele verhaal ga ik amper voor de beschuldiging van de Armeniërs. De kolonisten zijn de eigenlijke boosdoeners! Wat had Frankrijk bijvoorbeeld in Maraş te zoeken? Hoe konden de Engelsen Maraş overdragen aan de Fransen, alsof het hun eigen grond was? Wat wilden de Russen bereiken? Is het toeval dat de orde binnen het Rijk verstoord werd met het binnenvallen van de vijanden? Is het trouwens niet dat de genoemde landen zelf talloze genocides en deportaties hebben verricht elders op de wereld? Door wie werd de Krim bijvoorbeeld bewoond? Kortom: grootmachten houden van het opzetten van vijandschappen. Trap hier niet in en stel je niet beschikbaar als een pion voor dit spel!”
Door ongeveer vergelijkbare situaties zoals in Maraş, zijn er in het Ottomaanse Rijk toch enkele honderdduizenden Armeniërs met een officiële bevel gedeporteerd naar het huidige Syrië (dit was toen ook land van het Ottomaanse Rijk). Weliswaar zijn ze niet overgebracht naar gaskamers en zijn ze daar ontvangen en gehuisvest door de lokale autoriteiten. Maar de omstandigheden waren bepaald niet luxe te noemen, het Ottomaanse Rijk was echter ook ten einde, het was aan alle fronten bezig om het land te verdedigen tegen de nieuwe grootmachten en alle middelen waren bovendien zo goed als uitgeput. Over deze gebeurtenis in 1915, wat dus door onkundige mensen bestempeld wordt als ‘genocide’, kunt u lezen in het artikel op de website van TASA (Turkse Academische Studenten en Alumni Associatie). Deze heeft officiële documenten gebruikt van Turkse, Armeense en andere buitenlandse bronnen. Hierdoor verkrijgt u een completer en objectiever beeld omtrent de gebeurtenissen.
Klik hier om het artikel op tasa.nl te lezen.